Rapportage van de CO₂-voetafdruk is een complexe - en voor veel verhuurbedrijven overweldigende - taak. Wat vaststaat, is echter dat alles begint bij een vlotte dataverzameling: wie begin volgend jaar een beeld wil schetsen van zijn uitstoot en de effectiviteit van duurzaamheidsinitiatieven uit dit jaar, moet daarvoor kunnen terugvallen op de nodige metingen.

Rapportageplicht volgens CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive)

Kleinere bedrijven krijgen van Europa nog wat respijt. Voor grote beursgenoteerde bedrijven komt de rapportageplicht wel erg dichtbij. Vanaf 2026 volgen bedrijven die voldoen aan twee van de drie volgende voorwaarden: een omzet van meer dan 50 miljoen euro, een balanstotaal van meer dan 25 miljoen euro of een personeelsbestand van meer dan 250 werknemers (bron: De Tijd). Zij moeten dus zeker vanaf januari aan dataverzameling doen.

Niettemin betekent dat ook dat kleinere (verhuur)bedrijven nu al moeten schakelen. Grote spelers werken regelmatig met hen samen en verwachten steeds vaker rapportage over uitstoot en energieverbruik op projectbasis om die in hun eigen statistieken te verwerken. In de verhuursector merken we dat nu al bij grote evenementen en bouwprojecten. Zeker bij tender-opdrachten kan de mogelijkheid tot rapportering de doorslag geven.

Vereenvoudiging van een complex karwei

Veel verhuurbedrijven bereiden zich daarom al zo goed mogelijk voor op de aankomende rapportageplicht. Alleen zijn ze momenteel vaak aangewezen op schattingen bij gebrek aan exacte data. Zijn er wel al een aantal gemeten parameters ter beschikking, dan zitten die vaak verspreid over de verschillende systemen waarmee ze hun vloot en gebouwen opvolgen. De informatie daaruit moet worden samengebracht of er worden via excel-bestanden verdere berekeningen gemaakt. Maar het kan ook anders.

Het proces van dataverzameling kan aanzienlijk vereenvoudigd worden door een simpele digitalisatie met telematica. Door aan het stuurbord van machines een klein bakje te koppelen, worden verschillende parameters voortdurend uitgelezen en doorgestuurd naar een centraal digitaal platform. Alle gegevens zijn daar raadpleegbaar op één plaats, die als startpunt dient voor een zo volledig mogelijke analyse of rapportage.

Generatoren, brandstoftanks en energiestromen

De quick wins bevinden zich voornamelijk bij de digitalisatie van generatoren en brandstoftanks. Doorgaans zijn zij de grootste verbruikers binnen een machinevloot en kan hun CO₂-uitstoot relatief eenvoudig berekend worden.

Daarnaast is het interessant om de energiestromen bij projecten in kaart te kunnen brengen. Zeker bij energievoorziening vanuit diverse bronnen is dat een meerwaarde. Via een slimme verdeelkast wordt exact bijgehouden hoeveel energie wordt opgewekt door zonnepanelen, een generator of windturbine en door welke machines die energie vervolgens wordt gebruikt.

Hoe gaat gedigitaliseerde dataverzameling in zijn werk?

Digitalisatie bestaat uit een drieluik van hardware, software en integratie. Onder hardware vallen kleine toestellen die vlot geplaatst kunnen worden in machines, wagens of gebouwen. Die gateways lezen informatie uit over verschillende parameters. Denk daarbij aan het brandstofpeil van een tank, het aantal draaiuren van een mobiele kachel of de hoeveelheid energie opgewekt door zonnepanelen.

Via integratie met een software worden de uitgelezen gegevens doorgespeeld aan een digitaal platform. Dat gebeurt in de meeste gevallen over een mobiel netwerk. In het platform worden de data vervolgens overzichtelijk weergegeven in tabellen en grafieken.

Binnen het softwareportaal van Calculus is er al een optie om gegevens in een eenvoudig rapport te gieten. Binnenkort wordt het ook mogelijk om op basis van de gemeten gegevens verslag te laten maken van CO₂-uitstoot. Daarvoor blijft dataverzameling echter een cruciale eerste stap. Verhuurbedrijven kunnen dus best nu al aan de slag met telematica ter voorbereiding.